Viễn thị và lão thị là hai tật khúc xạ thường gặp, khiến mắt khó nhìn rõ vật ở gần. Tuy nhiên, nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa hai tình trạng này do triệu chứng có phần giống nhau. Vậy viễn thị và lão thị khác nhau như thế nào? Hãy cùng Bệnh viện Mắt Việt An Đà Nẵng tìm hiểu chi tiết để có giải pháp chăm sóc mắt hiệu quả nhé!
VIỄN THỊ LÀ GÌ?
Viễn thị là một dạng tật khúc xạ xảy ra khi hình ảnh của vật không hội tụ chính xác trên võng mạc mà bị hội tụ phía sau võng mạc. Điều này khiến người mắc viễn thị khó nhìn rõ vật ở gần, nhưng có thể nhìn xa tốt hơn.
NGUYÊN NHÂN
- Do cấu trúc nhãn cầu: Nhãn cầu ngắn hơn bình thường hoặc giác mạc có độ cong quá phẳng.
- Yếu tố di truyền: Viễn thị thường có tính di truyền, nếu bố mẹ bị viễn thị thì con cái có nguy cơ cao mắc phải.
- Bệnh lý mắt: Một số bệnh lý về mắt có thể làm tăng nguy cơ viễn thị.
TRIỆU CHỨNG
- Nhìn mờ khi đọc sách, sử dụng điện thoại hoặc làm việc trên máy tính.
- Căng thẳng mắt, nhức đầu, mỏi mắt khi tập trung nhìn gần trong thời gian dài.
- Mắt phải điều tiết nhiều khi nhìn gần, đôi khi gây ra hiện tượng nheo mắt.
LÃO THỊ LÀ GÌ?
Lão thị là một vấn đề về mắt xảy ra khi tuổi tác tăng cao, thường xuất hiện sau tuổi 40. Khi đó, thủy tinh thể mất dần độ đàn hồi, khiến mắt khó điều chỉnh tiêu điểm để nhìn rõ vật ở gần.
NGUYÊN NHÂN
- Lão hóa tự nhiên: Khi tuổi tác tăng, thủy tinh thể cứng lại và mất khả năng điều chỉnh tiêu điểm.
- Thay đổi cơ học trong mắt: Các cơ xung quanh thủy tinh thể cũng yếu dần, làm giảm khả năng co giãn.
- Yếu tố môi trường: Thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống và tiếp xúc nhiều với màn hình điện tử có thể làm lão thị đến sớm hơn.
TRIỆU CHỨNG
- Khó nhìn rõ chữ nhỏ khi đọc sách hoặc sử dụng điện thoại.
- Cần cầm sách xa mắt hơn để nhìn rõ.
- Nhức đầu, mỏi mắt khi làm việc gần trong thời gian dài.
- Cảm giác mờ mắt khi thay đổi tầm nhìn từ xa sang gần.
SỰ KHÁC NHAU CỦA VIỄN THỊ VÀ LÃO THỊ
| Viễn thị | Lão thị | |
|---|---|---|
| Nguyên nhân | Do cấu trúc nhãn cầu ngắn, giác mạc phẳng | Do lão hóa làm thủy tinh thể mất đàn hồi |
| Độ tuổi mắc | Xuất hiện từ nhỏ hoặc ở bất kỳ độ tuổi nào | Xuất hiện sau tuổi 40 |
| Triệu chứng chính | Khó nhìn gần, nhìn xa có thể rõ | Khó nhìn gần, cần cầm sách xa hơn để nhìn rõ |
| Điều trị | Kính viễn thị, phẫu thuật khúc xạ | Kính lão, kính đa tròng, phẫu thuật thay thủy tinh thể |
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ
Viễn thị và lão thị đều ảnh hưởng đến khả năng nhìn gần, nhưng nguyên nhân và cách điều trị khác nhau. Dưới đây là những phương pháp hiệu quả để khắc phục hai tật khúc xạ này:
ĐIỀU TRỊ VIỄN THỊ
Đeo kính điều chỉnh
- Kính gọng hoặc kính áp tròng có độ cộng (+) giúp hội tụ ánh sáng đúng vị trí trên võng mạc.
- Phù hợp với người bị viễn thị nhẹ hoặc trung bình.
Phẫu thuật khúc xạ
Áp dụng cho người trưởng thành có độ viễn ổn định:
- LASIK: Sử dụng tia laser để tạo vạt giác mạc và điều chỉnh độ cong giác mạc.
- ReLEx SMILE: Cắt một lớp mô mỏng trong giác mạc, ít xâm lấn hơn LASIK.
- Phakic ICL: Cấy thêm một thấu kính vào mắt, không tác động đến giác mạc, phù hợp với người có giác mạc mỏng.
Tập luyện mắt
- Một số bài tập như đảo mắt, nhìn xa gần luân phiên có thể giúp mắt giảm mỏi nhưng không thể chữa khỏi viễn thị hoàn toàn.
ĐIỀU TRỊ LÃO THỊ
Kính lão
- Người lão thị thường dùng kính đơn tròng, kính hai tròng hoặc kính đa tròng để hỗ trợ nhìn xa – gần linh hoạt hơn.
Kính áp tròng đa tiêu cự
- Giúp mắt điều chỉnh tiêu điểm linh hoạt mà không cần đeo kính gọng.
Phẫu thuật thay thủy tinh thể nhân tạo (IOL đa tiêu cự)
- Khi lão thị đi kèm với đục thủy tinh thể, bác sĩ có thể thay thủy tinh thể nhân tạo giúp mắt lấy lại khả năng điều tiết.
- Các loại thấu kính nhân tạo phổ biến: Mono-focal (một tiêu cự), Multi-focal (đa tiêu cự), EDOF (kéo dài tiêu cự).
LASIK Presby (LASIK chữa lão thị)
- Điều chỉnh giác mạc để mô phỏng khả năng điều tiết tự nhiên của mắt.
CHỌN PHƯƠNG PHÁP PHÙ HỢP
- Viễn thị → Nếu nhẹ, có thể dùng kính. Nếu muốn cải thiện lâu dài, nên cân nhắc phẫu thuật khúc xạ.
- Lão thị → Kính là giải pháp đơn giản, nhưng nếu muốn không phụ thuộc kính, có thể chọn phẫu thuật thay thủy tinh thể nhân tạo hoặc phẫu thuật lão thị.
KHI NÀO NÊN ĐI KHÁM MẮT?
Dù bạn có dấu hiệu viễn thị hay lão thị, việc khám mắt định kỳ là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe thị lực. Nếu bạn gặp phải các triệu chứng sau, hãy đến ngay Bệnh viện Mắt Việt An Đà Nẵng để được kiểm tra:
- Nhìn mờ khi đọc sách hoặc sử dụng điện thoại.
- Nhức đầu, căng thẳng mắt khi nhìn gần.
- Cảm thấy mắt bị mỏi hoặc khó thích nghi khi thay đổi tầm nhìn.
- Đã trên 40 tuổi và cảm thấy thị lực giảm sút.
Viễn thị và lão thị tuy có triệu chứng giống nhau nhưng nguyên nhân và cách điều trị hoàn toàn khác biệt. Việc nhận biết rõ tình trạng của mắt sẽ giúp bạn có phương pháp điều chỉnh phù hợp, tránh ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Đừng để đôi mắt “làm việc quá sức” – hãy chăm sóc và bảo vệ chúng ngay hôm nay!
